Aloe Vera Farming in Hindi : कोरफडीची लागवड कधी आणि कशी करावी?
Aloe Vera Farming in Hindi : कोरफडीची लागवड औषधी पीक म्हणून केली जाते, परंतु सध्या, वैद्यकीय औषधांव्यतिरिक्त, सौंदर्य उत्पादने, लोणची, भाज्या आणि रस बनवण्यासाठी ते घेतले जाते. कोरफड हे एक इंग्रजी नाव आहे, हिंदीत ते घृतकुमारी आणि गवारपाथा म्हणून ओळखले जाते. कोरफडीची लागवड प्राचीन काळापासून पृथ्वीवर केली जात आहे, ज्याचा वापर मोठ्या प्रमाणात औषधे बनवण्यासाठी केला जातो. सध्या कोरफडीची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते.
हे भारतातील अनेक औषधी कंपन्या खरेदी करतात, याशिवाय कॉस्मेटिक उत्पादनांचे उत्पादन करणाऱ्या अनेक कंपन्या आहेत, ज्यामध्ये कोरफडीला मोठ्या प्रमाणात मागणी आहे. त्यामुळे बाजारात त्याची मागणी वाढत आहे.
त्याची मागणी पाहून शेतकरी कोरफडीची मोठ्या प्रमाणात लागवड करून चांगला नफा मिळवत आहेत. या पोस्टमध्ये तुम्हाला कोरफडीची लागवड केव्हा आणि कशी करावी यासंबंधी महत्त्वाची माहिती दिली जात आहे (हिंदीमध्ये कोरफड Vera Farming), याशिवाय कोरफडीची बाजारभाव किती आहे हे देखील सांगितले आहे.
कोरफड लागवडीसाठी योग्य माती
कोरफड लागवडीसाठी सुपीक माती लागते. याशिवाय डोंगराळ आणि वालुकामय चिकणमाती जमिनीतही याची लागवड करता येते. उत्तर प्रदेश, पंजाब, राजस्थान, गुजरात आणि हरियाणा ही अशी राज्ये आहेत जिथे कोरफडीची व्यावसायिक लागवड केली जाते. त्याच्या लागवडीत जमिनीचा pH असतो मूल्य 8.5 पर्यंत असावे.
कोरफड Vera च्या सुधारित वाण
भारतात कोरफडीच्या अनेक सुधारित वाण आहेत, जे जास्त उत्पादन आणि नफ्यासाठी घेतले जातात. कोरफडीच्या चांगल्या उत्पादनासाठी फक्त चांगल्या प्रतीची रोपे लावावीत. सेंट्रल मेडिसिनल युनियन प्लांट इन्स्टिट्यूटने अशा जातींचे वर्णन केले आहे, ज्यातून जास्त उत्पादन मिळू शकते. एल-१,२,५, सिम-सीटल आणि ४९ या उच्च उत्पन्न देणाऱ्या कोरफडीच्या जाती आहेत. हे वाण अनेक प्रकारच्या चाचण्यांनंतर तयार केले गेले आहेत, ज्यामध्ये कोरफडीचा लगदा जास्तीत जास्त प्रमाणात मिळतो.
याशिवाय, कोरफडीच्या अनेक सुधारित जाती आहेत, ज्या व्यावसायिक लागवडीसाठी योग्य मानल्या जातात. यामध्ये IC 111273, IC 111280, IC 111269 आणि IC 111271 यांचा समावेश आहे. जे भारतातील अनेक भागात मोठ्या प्रमाणावर पिकवले जातात.
कोरफड vera फील्ड तयारी
कोरफड पिकाची लागवड करण्यापूर्वी शेताची योग्य तयारी करावी. कोरफड Vera ची मुळे जमिनीत 20 ते 30 सेमी खोलीवर आढळतात. परंतु त्याची झाडे केवळ मातीच्या वरच्या पृष्ठभागावरून पोषकद्रव्ये शोषून घेतात.
त्यामुळे शेतात खोल नांगरणी करावी लागते, नांगरणी केल्यानंतर काही काळ शेत मोकळे ठेवले जाते. यानंतर शेतात रोटाव्हेटर बसवून दोन ते तीन तिरकस नांगरणी केली जाते.
नांगरणीनंतर एक एकर शेतात सुमारे 10 ते 15 जुने शेणखत टाकून मातीत चांगले मिसळावे. त्याच्या झाडांना चांगली वाढ होण्यासाठी पुरेशा प्रमाणात खताची आवश्यकता असते. त्याची रोपे एका वर्षात काढली जातात. शेतात ओलावा टिकवण्यासाठी पाणी सोडून नांगरणी केली जाते. काही दिवसांनी शेत पीक लावण्यासाठी तयार होते.
कोरफडीची लागवड कधी आणि कशी करावी
कोरफडीच्या बिया बियांच्या स्वरूपात नाही तर रोपांच्या स्वरूपात लावल्या जातात. त्याची रोपे सरकारी नोंदणीकृत रोपवाटिकेतून खरेदी केली जातात. त्याची रोपे खरेदी करताना लक्षात ठेवा की झाडे पूर्णपणे निरोगी असावीत.
खरेदी केलेले रोप 4 महिने जुने असावे, ज्यामध्ये 4 ते 5 पाने असावी. याच्या रोपांची एक खासियत म्हणजे उपटलेली रोपे महिन्यानंतरही लावता येतात.
याशिवाय, योग्य वेळ आणि पद्धत देखील त्याच्या रोपांच्या चांगल्या उत्पादनासाठी महत्त्वाची आहे. जास्त काळ उत्पादन मिळविण्यासाठी, त्याची रोपे जमिनीपासून 15 सेमी अंतरावर लावणे योग्य मानले जाते. कोरफड वनस्पतींमध्ये 60 सेमी अंतर राखले पाहिजे. अंतरावर रोपे लावल्याने पाने तयार झाल्यावर कापणी करणे सोपे होते.
त्याची रोपे लावताना मुळे मातीने चांगली दाबली जातात. कोरफडीची रोपे लावण्यासाठी जुलै महिना हा सर्वात योग्य महिना मानला जातो. कारण या काळात पावसाळा असतो, त्यामुळे झाडांना पुरेसा ओलावा मिळतो, पण बागायती ठिकाणी त्याची लागवड केव्हाही करता येते. हिवाळ्यात लागवड करू नये.
कोरफड वेरा वनस्पती सिंचन पद्धत
कोरफडीच्या झाडांना जास्त पाणी द्यावे लागते. त्यामुळे शेतात रोपे लावल्यानंतर लगेच पहिले पाणी द्यावे. त्याच्या शेतात ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी, हलके सिंचन केले पाहिजे, परंतु जास्त पाणी त्याच्या झाडांसाठी देखील हानिकारक आहे.
पाण्याच्या कमतरतेतही त्याची झाडे आरामात वाढू शकतात. झाडांना पाणी देताना मातीची धूप होत असल्यास त्या ठिकाणी माती टाकून ते थांबवावे. पावसाळ्यात शेतात पाणी साचू देऊ नका. पाणी साचल्यास शेतातील पाणी काढून टाकावे.
कोरफड Vera वनस्पतींचे रोग आणि त्यांचे प्रतिबंध
त्याच्या झाडांमध्ये फारच कमी रोग आढळतात. परंतु काहीवेळा त्याच्या झाडांच्या पानांवर रॉट आणि स्पॉट रोग दिसून येतात. या प्रकारच्या रोगास प्रतिबंध करण्यासाठी मॅन्कोझेब, रिडोमिल आणि डायथेन एम-45 यांची योग्य प्रमाणात फवारणी करा.
कोरफडीचा बाजारभाव, पीक काढणी आणि उत्पन्न
कोरफडीची रोपे लागवडीनंतर 8 महिन्यांनी काढणीसाठी तयार होतात. जर जमीन कमी सुपीक असेल तर झाडे तयार होण्यासाठी 10 ते 12 महिने लागतात. जेव्हा झाडांची पाने पूर्णपणे विकसित दिसू लागतात तेव्हा त्यांची काढणी करावी.
पहिल्या कापणीनंतर, त्याची झाडे 2 महिन्यांनी दुसऱ्या कापणीसाठी तयार होतात. त्याच्या एक एकर शेतात 11,000 पेक्षा जास्त झाडे लावली जाऊ शकतात, ज्यातून तुम्हाला 20 ते 25 टन उत्पादन मिळते. कोरफडीचा बाजारभाव 25 ते 30 हजार रुपये प्रति टन आहे, ज्यामुळे शेतकरी कोरफडच्या एका पिकातून 4 ते 5 लाख रुपये सहज कमवू शकतात.