Milk Products Business Ideas : डेयरी बिजनेस दूध संबंधित टॉप 4 व्यवसाय, घरी बसून लाखो रुपयांचा नफा कमवा
Milk Products Business Ideas : देशातील बहुतांश शेतकरी शेतीसोबतच पशुपालन करून उत्पन्न वाढवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. यामध्ये गायी-म्हशींचे पालनपोषण करून त्यांच्यापासून मिळणारे दूध व दुग्धजन्य पदार्थ यांचा व्यापार करून वर्षाला लाखो रुपयांचा भरघोस नफा कमावत आहेत. आजकाल, दुग्ध व्यवसाय हा देशाच्या ग्रामीण भागातील शेतकरी आणि पशुपालकांसाठी कमाईचे एक महत्त्वाचे साधन बनले आहे. या सगळ्यात देशातील केंद्र सरकार आणि राज्य सरकारेही आपापल्या स्तरावर आर्थिक मदत तसेच इतर संसाधने पुरवतात.
अशा परिस्थितीत जर तुम्ही दुग्ध व्यवसायात पशुपालन करत असाल आणि जनावरांपासून मिळणाऱ्या दुधाचा आणि दुग्धजन्य पदार्थांचा स्वतःचा व्यवसाय करण्याचा विचार करत असाल, तर तुम्ही दुधापासून बनवलेल्या दुग्धजन्य पदार्थांच्या निर्मितीचा हा व्यवसाय सुरू करू शकता. दूध उत्पादन निर्मितीचे हे उद्योग तुम्हाला कमी गुंतवणुकीत आणि कमी वेळेत लाखो रुपयांचा नफा मिळवून देऊ शकतात. तर, दुग्धजन्य पदार्थांशी संबंधित अशा काही दूध उत्पादन बांधकाम व्यवसायांबद्दल जाणून घेऊया. या उत्पादनांचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किती गुंतवणूक करावी लागते आणि त्यातून किती नफा मिळतो हे तुम्हाला माहिती आहे का?
दुग्धजन्य पदार्थांशी संबंधित मुख्य व्यवसाय
देशात दुग्धोत्पादनाचा किंवा दुग्धजन्य पदार्थांच्या निर्मितीचा व्यवसाय लहान व मोठ्या प्रमाणात केला जातो. देशाच्या आर्थिक विकासात दुग्धव्यवसाय आणि दूध उत्पादनाने महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. आजच्या काळात अनेक तंत्रे आणि तंत्रज्ञानाच्या उपलब्धतेमुळे दुग्ध व्यवसाय यशस्वी होण्यास मदत झाली आहे. दुग्धजन्य पदार्थांना बाजारात नेहमीच मागणी असते.
त्यामुळे दुग्धजन्य पदार्थ निर्मिती व्यवसाय हा एक फायदेशीर आणि किफायतशीर व्यवसाय आहे. दुग्धजन्य पदार्थ बनवण्यासाठी दुधाचा वापर केला जातो आणि दुधाचा पुरवठा करण्यासाठी दुभत्या जनावरांचे संगोपन केले जाते. दुग्धजन्य पदार्थाचा व्यवसाय सोपा नाही, पण तो तुम्हाला चांगला नफा देणार आहे. दुग्धजन्य पदार्थाच्या व्यवसायात तुम्ही दही, तूप, चीज, ताक आणि लोणी यांसारख्या दुधापासून बनवलेल्या उत्पादनांचा उद्योग लहान आणि मोठ्या प्रमाणावर सुरू करू शकता.
दुधापासून दही बनवण्याचा व्यवसाय
दुधापासून दही बनवण्याचा व्यवसाय तुम्ही लहान आणि मोठ्या दोन्ही स्तरावर करू शकता. जर तुम्हाला हा व्यवसाय छोट्या प्रमाणात सुरू करायचा असेल तर आधी फक्त 5 ते 10 किलो दुधापासून दही तयार करा. दही तयार करण्यासाठी प्रथम एका भांड्यात दूध घेऊन ते घट्ट होईपर्यंत गरम करा. यानंतर, दूध कोमट राहिल्यावर त्यात आंबट (स्टार्टर) घाला. लक्षात ठेवा की दूध जास्त गरम नसावे, कारण त्यामुळे दह्याचा लेप होऊ शकतो आणि ते मलईदार दह्यात बदलू शकत नाही. यानंतर, दुधाचे भांडे झाकून ठेवा आणि उबदार ठिकाणी 5 ते 6 तास आरामात ठेवा.
५ ते ६ तासांनंतर तुमचे घरचे देशी दही तयार होते. तुम्ही रेफ्रिजरेटरमध्ये ठेवा. यामुळे ते आंबट होणार नाही. विशेष म्हणजे घरी बनवलेले दही खूप स्वस्त आहे. त्याच बरोबर जर तुम्हाला हा उत्पादन व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर करायचा असेल तर तुम्ही दुग्धउद्योजकता विकास योजनेअंतर्गत दुधापासून दही बनवण्याचा व्यवसाय करू शकता. विशेष म्हणजे यासाठी तुम्हाला नाबार्ड बँकेकडून आर्थिक मदतही मिळू शकते. त्याचबरोबर राष्ट्रीय लघुउद्योग महामंडळाच्या तांत्रिक सेवा केंद्रात यासाठी प्रशिक्षण घेता येईल.
दूध चीज प्रक्रिया युनिट
दुग्ध व्यवसायात तुम्ही दुधापासून चीज बनवण्याचा व्यवसाय प्रस्थापित करू शकता. यासाठी तुम्हाला राष्ट्रीय लघु उद्योग महामंडळाशी संपर्क साधावा लागेल. नॅशनल स्मॉल इंडस्ट्रीज कॉर्पोरेशन तुम्हाला चीज बनवण्यापासून ते त्याच्या मार्केटिंगपर्यंत सर्व गोष्टींचे प्रशिक्षण देईल. दुधापासून चीज बनवण्यासाठी प्रक्रिया युनिट स्थापन करण्यासाठी बॉयलर मशीन, जार, सेपरेटर, लहान फ्रीझर इत्यादी मशीन्सची आवश्यकता असेल.
तुम्ही ही मशीन्स इंटरनेटवर शोधून तिथून खरेदी करू शकता. याशिवाय ही यंत्रे बाजारातील किंवा कोणत्याही शहरातील कोणत्याही डीलरकडून खरेदी करता येतील. या प्रोसेसिंग युनिटची किंमत सुमारे 10 ते 11 लाख रुपये असू शकते. विशेष म्हणजे यासाठी नाबार्डकडून 80 टक्क्यांपर्यंत मुद्रा कर्जही उपलब्ध आहे.
जर तुम्ही दुधापासून दही, ताक आणि पनीर बनवून डेअरी प्रोसेसिंग युनिटची स्थापना करून त्याची विक्री केली तर तुम्हाला महिन्याला सरासरी 2 ते 3 लाख रुपये सहज मिळू शकतात. याची किंमत जरी 1 लाख रुपये धरली तरी 1 ते 2 लाख रुपयांचा नफा मिळू शकतो. त्याच वेळी, तुम्ही हा व्यवसाय 1 ते 5 लिटरच्या दुधाच्या प्रक्रिया युनिटसह लहान प्रमाणात सुरू करू शकता. 1 लिटर दुधात 200 ते 250 ग्रॅम चीज तयार करता येते.
देशी तूप मेकिंग प्रोसेसिंग युनिट
आजकाल बाजारात शुद्ध देशी तुपाची मागणी जास्त आहे. अशा परिस्थितीत शुद्ध देशी तूप बनवण्यासाठी प्रोसेसिंग युनिट उभारून तुम्ही लाखो रुपयांचा नफा कमवू शकता. देसी तूप तयार करण्यासाठी प्रोसेसिंग युनिट उभारण्यासाठी तुम्ही किमान कागदपत्रांवर फक्त 2 ते 3 दिवसात नाबार्डकडून 10 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज मिळवू शकता. याशिवाय हा व्यवसाय तुम्ही घरबसल्याही छोट्या प्रमाणात करू शकता.
यासाठी दररोज दुधाची साय स्वतंत्रपणे गोळा करून काही दिवस साठवावी. ही साठलेली मलई ॲल्युमिनियमच्या पॅनमध्ये ठेवा, चांगले फेटून घ्या, लोणी वेगळे करा, ॲल्युमिनियम किंवा पितळाच्या भांड्यात ठेवा आणि 20 ते 25 मिनिटे चांगले गरम होईपर्यंत मंद आचेवर शिजवा. यानंतर, द्रव दिसू लागल्यावर, ते एका भांड्यात काढा, ते थंड करा आणि एअर टाईट जार किंवा कंटेनरमध्ये ठेवा. अशा प्रकारे तुम्ही शुद्ध देशी तूप घरी सहज तयार करून बाजारात विकू शकता आणि चांगला नफा मिळवू शकता.
देसी लस्सी किंवा ताक बनवणे
या प्रकारची उत्पादने बनवण्यासाठी सर्वप्रथम तुम्हाला दुधापासून चांगल्या दर्जाचे दही तयार करावे लागेल. यानंतर, मिक्स-ग्राइडर किंवा ब्लेंडरच्या मदतीने फेटा नीट लावून क्रीमी लस्सी तयार करू शकता. या व्यतिरिक्त, तुम्ही गुळगुळीत आणि मलईदार ताक एका विशिष्ट प्रमाणात पातळ करून देखील तयार करू शकता. ग्राहकांच्या आवडीनुसार तुम्ही लस्सी आणि ताक गोड किंवा खारट स्वरूपात तयार करू शकता. उन्हाळ्यात बाजारात लस्सी आणि ताक यांना खूप मागणी असते.